Filmy psychologiczne to produkcje unikalne, skupiające się na wewnętrznych przeżyciach i emocjach bohaterów. To obrazy niełatwe w odbiorze, nieraz pełne traumatycznych przeżyć i postaci zmagających się z różnego rodzaju zaburzeniami. Często spotkać się można też z thrillerami psychologicznymi, które wywołują u odbiorcy szereg negatywnych emocji. Mimo to, albo może właśnie dzięki temu, takie obrazy mają wielu zwolenników, zafascynowanych naturą ludzką i działaniem umysłu. Które produkcje więc warto obejrzeć?

Lot nad kukułczym gniazdem (1975)

Jednym z najbardziej znanych filmów psychologicznych jest „Lot nad kukułczym gniazdem” w reżyserii Milosa Formana. Opowiada o drobnym złodziejaszku, który chcąc uniknąć więzienia, udaje osobę niepoczytalną i trafia do szpitala dla obłąkanych. Rządzi w nim despotyczna siostra, nękająca psychicznie i fizycznie pacjentów ośrodka. Główny bohater – grany przez Jacka Nicholsona – postanawia się zbuntować, jednak ta rewolucja przynosi jedynie ofiary. Produkcja zdobyła aż 5 Oscarów – w najważniejszych kategoriach.

Przerwana lekcja muzyki (1997)

„Przerwana lekcja muzyki” wyreżyserowana przez Jamesa Mangolda, to pozycja z pewnością zajmująca miejsce na liście: najlepsze filmy psychologiczne. To ekranizacja autobiograficznej powieści Susanny Kaysen, w której główną rolę odegrała Winiona Ryder. Jako nastoletnia pacjentka szpitala psychiatrycznego, zapoznaje się ona z socjopatką i buntowniczką świetnie zagraną przez Angelinę Jolie. Dzięki temu bohaterka poznaje siebie, jednak finał tej przyjaźni okazuje się tragiczny. Warto wspomnieć, że wyjątkowa gra Jolie – choć grała rolę drugoplanową – przyniosła jej między innymi Oscara i przyspieszyła karierę na dużym ekranie.

Milczenie owiec (1991)

Omawiając najlepsze filmy psychologiczne, nie można też pominąć „Milczenia owiec”, wyreżyserowanego przez Jonathana Demme. Fabuła skupia się na kultowej postaci Hannibala Lectera, bezkonkurencyjnie zagranego przez Anthony’ego Hopkinsa. Jest on bardzo niebezpiecznym, ale też inteligentnym mordercą, umieszczonym w psychiatrycznym oddziale więziennym. Zostaje do niego skierowana młoda agentka FBI, która poprzez rozmowę z nim próbuje rozwikłać sprawę okrutnego seryjnego mordercy. Między głównymi bohaterami powstaje swoista więź, a Hannibal, jako psychiatra, prowadzi z agentką swoistą terapię. Produkcja zdobyła kilka Oscarów, a w 2005 roku została nawet ujęta w czołówce najbardziej przerażających filmów w historii kina.

Requiem dla snu (2000)

„Requiem dla snu” w reżyserii Darrena Aronofsky’ego to mocno poruszający film psychologiczny o osobach uzależnionych od narkotyków, słodyczy czy pigułek odchudzających. To jednostki żyjące w iluzji i zakłamaniu wobec samego siebie. Produkcja ukazuje słabość ludzkiej woli i upadek godności w obliczu uzależnienia – bohaterowie są w stanie zrobić wszystko, by zdobyć kolejną „działkę”, zatracając resztki człowieczeństwa. Główne postaci idealnie odegrali Jared Leto i Jennifer Connelly. Ten film psychologiczny pozostaje w pamięci już na zawsze, skłaniając do głębokich refleksji nad człowiekiem w obliczu słabości.

Musimy porozmawiać o Kevinie (2011)

Jeżeli chodzi o thrillery psychologiczne, to pozycją godną uwagi jest dramat „Musimy porozmawiać o Kevinie” w reżyserii Lynne Ramsay. To ekranizacja książki Lionela Shrivera, która przedstawia historię matki dążącej do pokochania swojego demonicznego syna. Chłopiec zmienia jej życie w piekło – jest pozbawionym uczuć, sumienia i wartości intrygantem, udającym jednocześnie miłość do ojca. To trzymający w napięciu film psychologiczny, pełen niepokoju i napięcia, ukazujący odwieczny motyw poszukiwania genezy i istoty ludzkiego zła.

Czarny łabędź (2010)

„Czarny łabędź” w reżyserii Darrena Aronofsky’ego to film psychologiczny opowiadający o życiu ambitnej tancerki baletowej, która pragnie zdobyć tytułową rolę w najbardziej znanym na świecie przedostawaniu – Jeziorze łabędzim. Głowna bohaterka jest gotowa wiele poświęcić dla osiągnięcia celu, a jej pragnienia podsyca kontrolująca wszystko matka. W dodatku pojawia się konkurencja – piękna i bardzo zdolna tancerka, która równie chętnie objęłaby tę rolę w balecie. Film ukazuje w szczególności wyczerpanie psychiczne i fizyczne, do którego prowadzi obsesja na punkcie perfekcji. W produkcji można zobaczyć między innymi Natalie Portman, Milę Kunis czy Vincenta Cassela.

Split (2016)

„Split” w reżyserii M. Night Shyamalana to kolejna produkcja pojawiająca się często na liście opisującej najlepsze filmy psychologiczne. Opowiada o człowieku z rozdwojeniem jaźni, który uwalnia aż 23 różne osobowości. Bohater zagrany przez Jamesa McAvoy leczy się psychiatrycznie, jednak nie umie zapanować nad swoimi problemami. Wkrótce porywa i więzi trzy nastolatki, które odkrywają zaburzenia oprawcy. Dziewczyny starają się wykorzystać jego najbardziej „ludzką” wersję, by uciec, zanim odsłoni się najgorsza – 24 osobowość – nazywana bestią.

Wyspa tajemnic (2010)

Tym, którzy uwielbiają thrillery psychologiczne, śmiało można polecić też „Wyspę tajemnic” wyreżyserowaną przez Martina Scorsese. Produkcję nakręcono na podstawie powieści Dennisa Lehane’a, a opowiada o dwóch szeryfach federalnych, którzy odwiedzają szpital psychiatryczny dla przestępców. Próbując rozwikłać zagadkę zaginięcia pacjentki, główny bohater – zagrany przez Leonardo DiCaprio – odkrywa w końcu też swoją tragiczną przeszłość i tożsamość. To film mocny, ze smutnym zakończeniem, pokazujący, że czasem w obliczu traumy najlepszą decyzją jest całkowite wyparcie przeszłości.